Stanowisko PSM

Ws. projektu ustawy o prawie autorskim

MKiDN_projekt ustawy_konsultacje_stanowisko PSM

Polskie Stowarzyszenie Montażystów zostało poproszone przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, razem z pięćdziesięcioma innymi organizacjami i instytucjami kultury, o zajęcie stanowiska w sprawie nowelizowanej ustawy o prawach autorskich.
Poniżej przytaczamy punkt dotyczący tzw tantiem z internetu.

Stanowczo domagamy się wprowadzenia do nowelizowanej ustawy zapisu zapewniającego twórcom utworów audiowizualnych tzw. tantiem z internetu, oraz z innych utworzonych w przyszłości kanałów dystrybucji dzieł audiowizualnych służących celom zarobkowym.

Eksploatacja dzieł filmowych w internecie stała się pełnoprawnym kanałem dystrybucji, na równi z telewizją, czy kinem. Możliwe, że w niedalekiej przyszłości zdystansuje pozostałe media stając się głównym polem eksploatacji. Dzielenie się zyskiem, czy też redystrybucja dóbr winna być podstawową zasadą w nowoczesnym demokratycznym państwie stawiającym własność, w tym także własność intelektualną, jako podstawowe prawo swoich obywateli. System tantiem jest dla nas twórców częścią naszego dochodu wynikającą z jego eksploatacji. Jest też w zasadzie jedynym źródłem utrzymania po przejściu na emeryturę, gdyż jak większość artystów nie obejmuje nas system ubezpieczeń społecznych. Niestety poprzedni minister kultury nie chciał w należyty sposób zatroszczyć się o artystów i w sposób niemal systemowy ograniczał nasze prawa, działając w interesie wielkich międzynarodowych koncernów.
Najlepszym rozwiązaniem byłoby skorzystać z mechanizmu zapisanego w art. 70, który poprawnie działa od lat i zapewnia ochronę praw twórców do odpowiedniego i proporcjonalnego wynagrodzenia z dotychczasowych pól eksploatacji. Jest to rozwiązanie najprostsze z prawnego punktu widzenia, polegające na wpisaniu kolejnego pola eksploatacji, przy czym ważne jest by nie zamykać listy pól, gdyż postęp techniczny jest tak szybki, że jest możliwe, iż w najbliższej przyszłości pojawią się nowe, nieznane jeszcze pola eksploatacji.
W naszej ocenie ustawa w proponowanym kształcie niesie za sobą szereg negatywnych skutków, są to:

  • przedłużająca się sytuacja, w której twórcy pozbawieni są należnego im wynagrodzenia ze znaczącego pola eksploatacji, który to stan trwa już co najmniej od 10 lat
  • brak zgodności ustawy z dyrektywą Unii Europejskiej
  • ustawodawca nie wykazuje należytej dbałości o równowagę w ochronie interesów stron, przedkładając interes dostawców treści internetowych – dużych koncernów międzynarodowych, nad interes twórców, o których powinien dbać w pierwszej kolejności
  • pogarszająca się sytuacja materialna twórców, szczególnie dotkliwie dotykająca ludzi młodych
Liczymy, że obecny rząd, który miał szansę być powołany w dużej mierze dzięki poparciu artystów, naprawi błędy swoich poprzedników i wprowadzi w nowelizowanej ustawie zapis o tzw. tantiemach z internetu i z innych utworzonych w przyszłości kanałów eksploatacji dzieł audiowizualnych.